Bitkisel protein kaynakları hem vegan beslenenler hem de daha sağlıklı bir yaşam tarzını benimseyenler için giderek daha önemli hale geliyor. Soya ve bezelye uzun süredir popülerliğini korusa da kenevir proteini son yıllarda güçlü bir alternatif olarak öne çıkıyor. Peki bu üç protein kaynağından hangisi daha iyi? Hangi açıdan?
Amino Asit Profili: “Tam Protein” Ne Demek?
“Tam protein”, vücudun kendi başına sentezleyemediği 9 temel amino asidin tamamını içeren protein anlamına gelir.
| Protein Kaynağı | Tam Protein mi? | Dikkate Değer Eksik |
| Kenevir Proteini | ✅ Evet | Düşük lizin oranı |
| Soya Proteini | ✅ Evet | – |
| Bezelye Proteini | ❌ Hayır | Lisin dışında metiyonin düşüktür |
🔍 Kenevir proteini her ne kadar tam protein sınıfına girse de, lizin içeriği soya kadar yüksek değildir. Ancak şu önemli: kenevir proteini doğal haline en yakın sunulan, süreçte rafine edilmeyen doğal ve fonksiyonel bir proteindir.
Sindirilebilirlik ve Alerjen Potansiyeli
| Protein | PDCAAS (Sindirilebilirlik Skoru) * | Alerjen Durumu |
| Soya | 1.00 | Yüksek alerjen |
| Bezelye | 0.89 | Düşük |
| Kenevir | 0.76 (tüm tohumda) | Çok düşük |
*PDCAAS: Protein Digestibility Corrected Amino Acid Score
Kenevir, rafine edilmediği için saf protein oranı daha düşüktür ama sindirimi daha yumuşak, bağırsak dostu ve alerjen potansiyeli son derece düşüktür.
Yani daha fazla protein değil, daha bütüncül ve tolere edilebilir bir protein sunar.
Doğallık, GDO ve Pestisit Riski
Soya ürünlerinin %94’ü GDO’ludur (ABD verisi).
Kenevir, pestisit kullanmadan yetiştirilebilen nâdir bitkilerdendir.
Bezelye daha doğal ama endüstriyel üretimde işlenmeye açıktır.
Kenevir burada net bir avantaj sunar: Tarladan paketlemeye kadar görece doğal ve temiz.
Besin İçeriği (100 g Protein Tozu)
| Besin | Kenevir | Soya | Bezelye |
| Protein | 50–60 g | 80–90 g | 80–85 g |
| Lif | 8–20 g | 1–5 g | 5–10 g |
| Omega 3 | ✅ Var | ❌ Yok | ❌ Yok |
| Demir | 7–10 mg | 9 mg | 5–8 mg |
| Magnezyum | 500+ mg | 280 mg | 150 mg |
| Çinko | 5–6 mg | 2.1 mg | 2.8 mg |
“Daha az protein oranının karşılığında, kenevir proteini size lif, omega-3 ve temel mineraller sunar. Bu da onu bir protein tozundan çok bir süper gıda yapar.”
Sürdürülebilirlik ve Çevre Etkisi
- Kenevir, 90–100 günde yetişir ve her parçası kullanılabilir (atıksız).
- Karbon tutumunda hektar başına ormandan daha verimlidir.
- Bezelye azot fiksasyonu ile toprağa katkı sağlar.
- Soya, ormansızlaştırma ve GDO ile çevresel baskı yaratabilir.
Avantajlar Tablosu
| Özellik | Kenevir | Soya | Bezelye |
| Amino Asit Dengesi | ✅ | ✅ | ⚠️ |
| Sindirilebilirlik | Orta | Yüksek | Yüksek |
| Alerjen Riski | ❌ Çok düşük | ⚠️ Yüksek | ❌ Düşük |
| Lif & Omega 3 | ✅ Zengin | ❌ Zayıf | ⚠️ Orta |
| GDO / Pestisit Riski | ❌ Yok | ⚠️ Yüksek | ❌ Yok |
| Çevresel Etki | ✅ En iyi | ⚠️ Riskli | ✅ Düşük |
| Vegan Uygunluk | ✅ | ✅ | ✅ |
Sonuç: Ne İçin, Kimin İçin Daha İyi?
Soya, endüstriyel protein ihtiyacı için uygundur ama alerjen ve GDO risklidir.
Bezelye, yumuşak içimlidir ama amino asit eksikleri vardır.
Kenevir ise doğal yapısıyla hem sporcular hem sindirim hassasiyeti olanlar hem de fonksiyonel beslenme arayanlar için çok yönlü bir çözüm sunar.
Kenevir proteini izole bir toz değil, bütünsel bir besin bileşenidir. Bu da onu sadece “daha fazla” değil, daha akıllı bir seçim yapar.
📌 Kaynaklar:
- Callaway JC. Hempseed as a nutritional resource: an overview. Euphytica (2004).
- USDA Nutrient Database
- WHO/FAO Protein Quality Evaluation Reports
- Journal of Agricultural and Food Chemistry
- Food Allergy Research & Education (FARE)
- Environmental Working Group (EWG)